Phân tích bài thơ Cảnh rừng Việt Bắc ngắn gọn

1. Dàn ý phân tích bài thơ "Cảnh rừng Việt Bắc"

I. Mở bài

Giới thiệu tổng quan về bài thơ, đoạn trích, tác giả và cảm nghĩ chung về tác phẩm.
"Cảnh rừng Việt Bắc" là một tác phẩm nổi bật của Bác Hồ, sáng tác vào mùa xuân năm 1947, khi quân ta rút lên núi rừng Việt Bắc để lập căn cứ kháng chiến chống thực dân Pháp. Đây là lần thứ hai Bác Hồ và Trung ương Đảng sống và làm việc tại Việt Bắc, nơi đã trở thành cái nôi của cuộc kháng chiến.

II. Thân bài

Phân tích đặc sắc nội dung của bài thơ:

Hai câu đề: Cảm xúc trước cảnh rừng Việt Bắc.

Câu thơ đầu "Cảnh rừng Việt Bắc thật là hay" với cụm từ "thật là hay" thể hiện trực tiếp cảm xúc ngợi ca, yêu mến của Bác với vẻ đẹp núi rừng Việt Bắc.
Hình ảnh "vượn hót, chim kêu" gợi lên bức tranh thiên nhiên sống động, gần gũi, thể hiện sự hòa quyện giữa con người và thiên nhiên.
Hai câu thơ không chỉ miêu tả vẻ đẹp của núi rừng mà còn thể hiện tình yêu thiên nhiên sâu sắc của Bác.
Hai câu thực: Cuộc sống thú vị nơi núi rừng Việt Bắc.

Những món ăn dân dã như "ngô nếp nướng", "thịt rừng quay" gợi lên nếp sinh hoạt giản dị nhưng đậm chất đặc sắc của người chiến sĩ cộng sản.
Từ "chén" trong câu thơ thứ tư thay cho "ăn" mang đến cảm giác thân mật, ấm áp, cùng nét hóm hỉnh đặc trưng.
Hai câu thực cho thấy cuộc sống giản dị nhưng thú vị và đầy tình cảm của Bác tại núi rừng Việt Bắc.
Hai câu luận: Cảm xúc vui say trước thiên nhiên, cuộc sống ở Việt Bắc.

Thiên nhiên ban tặng: "Non xanh, nước biếc; Rượu ngọt, chè xanh" thể hiện cuộc sống đầy đủ cả về tinh thần lẫn vật chất.
Cảm xúc của Bác trước thiên nhiên: "Tha hồ dạo, Mặc sức say" bộc lộ sự thỏa mãn, vui tươi trước cảnh đẹp và cuộc sống nơi đây.
Hình ảnh Bác hiện lên đầy ung dung, tự tại, vượt qua những khó khăn, thiếu thốn bằng tâm hồn lạc quan, yêu đời.
Hai câu kết: Tinh thần lạc quan, tin tưởng vào tương lai cách mạng.

"Kháng chiến thành công ta trở lại" thể hiện niềm tin vào chiến thắng tất yếu của cuộc kháng chiến chống Pháp.
Cụm từ "ta trở lại" là lời hứa thủy chung, biểu hiện niềm ao ước của Bác khi được trở về Việt Bắc sau kháng chiến thành công.
Các hình ảnh ước lệ "trăng xưa", "hạc cũ" cùng nghệ thuật liệt kê tạo nên một bức tranh Việt Bắc vừa hiện thực vừa đầy chất thơ.
Phân tích đặc sắc nghệ thuật của bài thơ:

Thể thơ và bố cục:

Bài thơ được viết theo thể thất ngôn bát cú Đường luật, với bố cục chặt chẽ gồm bốn phần: đề - thực - luận - kết.
Thanh điệu hài hòa, niêm luật chặt chẽ theo đúng quy tắc thơ Đường.
Nghệ thuật đối:

Cặp câu luận đối giữa "non xanh, nước biếc" với "rượu ngọt, chè xanh" tạo nên sự cân xứng, nhấn mạnh vẻ đẹp và sự phong phú của cảnh sắc Việt Bắc.
Ngôn ngữ và hình ảnh thơ:

Ngôn ngữ thơ bình dị, gần gũi nhưng đầy chất thơ và sức gợi.
Biện pháp liệt kê và tả cảnh ngụ tình được sử dụng khéo léo, làm nổi bật sự hòa quyện giữa cảnh sắc thiên nhiên và tâm trạng của con người.

III. Kết bài

Khẳng định lại giá trị của bài thơ, đặc biệt là tinh thần lạc quan, yêu thiên nhiên và niềm tin vào tương lai của cách mạng.
Cảm xúc cá nhân hoặc lời nhắn gửi đến người đọc về tình yêu thiên nhiên, cuộc sống giản dị và ý chí kiên cường trong mọi hoàn cảnh.

2. Phân tích bài thơ Cảnh rừng Việt Bắc

Bài thơ "Cảnh rừng Việt Bắc" được Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng tác vào mùa xuân năm 1947, thời điểm quân ta vừa rút khỏi Hà Nội để lập căn cứ kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp. Trong bối cảnh chiến tranh gian khó, bài thơ thể hiện sự gắn bó sâu sắc của Bác với thiên nhiên Việt Bắc, đồng thời khơi dậy niềm lạc quan, tình yêu nước mãnh liệt và niềm tin vào thắng lợi của cuộc kháng chiến.

Mở đầu bài thơ, Hồ Chí Minh đã thốt lên sự ngợi ca trước cảnh sắc thiên nhiên kỳ vĩ: "Cảnh rừng Việt Bắc thật là hay". Câu thơ này không chỉ mô tả vẻ đẹp thiên nhiên mà còn phản ánh sự gắn bó hài hòa giữa con người và thiên nhiên. Những âm thanh tự nhiên như tiếng vượn hót, chim kêu tạo nên một bức tranh sống động, gợi lên cảm giác gần gũi và ấm áp. Với Bác, thiên nhiên không chỉ là nơi che chở bộ đội mà còn là nguồn động viên tinh thần, thúc giục lòng yêu nước và lòng tự hào dân tộc.

Cảnh sống nơi núi rừng Việt Bắc được Bác khắc họa bằng những hình ảnh mộc mạc, giản dị nhưng đầy đủ tình người:

"Khách đến thì mời ngô nếp nướng,
Săn về thường chén thịt rừng quay."

Bằng những món ăn dân dã, Bác đã thể hiện cuộc sống chân thực nhưng giàu tình cảm và sự sẻ chia giữa những người kháng chiến. Dù khó khăn, họ vẫn sống lạc quan, sẵn sàng đón nhận mọi thử thách.

Hơn nữa, trong sự bình dị đó, Bác còn tạo ra một không gian thư giãn, đầy thi vị giữa cảnh non nước hữu tình:

"Non xanh, nước biếc tha hồ dạo,
Rượu ngọt, chè tươi mặc sức say."

Những câu thơ này thể hiện một tinh thần lạc quan, ung dung tự tại, dù cuộc kháng chiến còn gian nan.

Hai câu kết của bài thơ:

"Kháng chiến thành công ta trở lại,
Trăng xưa, hạc cũ với xuân này."

lại gợi lên niềm tin sắt đá vào ngày chiến thắng, ngày mà Bác và đồng bào sẽ trở về với thiên nhiên Việt Bắc thân yêu. Sự liên kết giữa "trăng xưa" và "hạc cũ" với "xuân này" mang đậm tính biểu tượng, gợi nhớ về quá khứ và hy vọng vào tương lai tươi sáng.

Bài thơ "Cảnh rừng Việt Bắc" không chỉ là một tác phẩm thơ ca mà còn là biểu tượng của niềm tin, sự lạc quan và tình yêu nước trong thời kỳ kháng chiến. Qua bài thơ, ta thấy rõ tinh thần kiên cường và phong thái bình dị của Hồ Chí Minh, một con người vĩ đại nhưng luôn gần gũi với thiên nhiên và nhân dân.